آیا کمال گرایی نوعی اختلال است؟

کمال گرایی به صورت مثبت و منفی در افراد دیده می شود.

در کمال گرایی مثبت یا بهنجار میزان انعطاف پذیری معیارهای سطح بالا بیشتر است .

یعنی  این فرد  بیشتر اجازه می دهد اشتباهات کوچک در عملکردش وجود داشته باشد.

ولی کمال گرایی منفی یا نوروتیک در معیارهای سطح بالای خود انعطاف ندارد و حق اشتباه به خود و دیگران نمی دهد.

در این اختلال وقوع یک اشتباه کوچک و جزئی فرد را از خشنودی در کارش محروم می کند، هرچند آن را خوب انجام داده باشد!

فردی که دچار این اختلال  است به طور مداوم در مورد این که چه چیزی غلط است، گوش به زنگی دارد.

این فرد مانند بازرس در پایان خط تولید است و برای پیدا کردن نقایص و عیب هایی که زندگی اش وجود دارد، اصرار می کند.

 

کمال گرایی ناکارآمد یا بالینی چیست؟

 

وابستگی افراطی عزت نفس به دنبال معیارهای سخت گیرانه شخصی و خود تحمیل شده در حداقل یک زمینه ، یه رغم پیامدهای منفی آن.

کمال گرایی بالینی می تواند پیامدهای متضاد و مضری به صورت:

• هیجانی( مانند اضطراب)،
• اجتماعی (مانند کمبود حمایت اجتماعی ) ،
• جسمانی ( مانند تغذیه ضعیف به خاطر رژیم غذایی سخت گیرانه )
• شناختی ( مانند تمرکز ضعیف)
• و رفتاری ( مانند اهمال کاری ) داشته باشد!
• مکانیس های رایج برای حفظو تداوم کمال گرایی شامل :
• واکنش های خودسرزنش گرانه به دنبال شکست 
• سوگیری های شناختی 
• تعصب و قواعد
• جستجوی موفقیت به خاطر فرار از ترس از شکست
• و رفتارهای اطمینان بخش 

 

داشتن سطح بالای انتظارات غیر موجه از دیگران، می تواند به بسیار ناتوان کننده و اضطراب آور هم برای شخص کمال گرا و هم برای اطرافیان او داشته باشد.

ـ شکل دیگری از این اختلال  اغلب در اختلال شخصیت وسواسی _ اجباری دیده می شود.

ماهیت اختلال شخصیت وسواسی اجباری، نگرانی مفرط در مورد کمال گرایی، نظم و کنترل است که باعث می شود فرد در کامل کردن تکالیفش ناکارآمد و بی کفایت باشد.

این نوع از کمال گرایی می تواند به صورت بالینی مختل کننده باشد و دامنه وسیعی از حوزه های زندگی  مثل کار و روابط را تحت تاثیر قرار دهد.

ـ این اختلال در افرادی که از اضطراب اجتماعی رنج می برند نیز مشاهده می شود.

کمال گرایی با اضطراب اجتماعی همبودی بالایی دارد.

باورهایی در مورد نیازه به شایسته و بی عیب بودن در موقعیتهای اجتماعی، رفتارهایی را بر می انگیزد که منجر به چرخه معیوب شده و هر دو اضطراب تداوم پیدا می کنند.

ـ این اختلال با اختلال هراس نیز همبودی بالایی دارد.

بسیاری از افرادی که دچار کمال گرایی و احتلال وحشت زدگی هستند قوانین انعطاف ناپذیری در مورد تجربه علائم اضطراب برای خود وضع می کنند.

ـ همچنین کمال گرایی با اختلالات زیر نیز همبودی بالایی دارد:

هراس خاص و اختلال اضطراب فراگیر

اختلال استرس پس از سانحه

اختلال بدشکلی بدن

اختلالات خوردن

اختلال افسردگی

 

چه عواملی در شکل گیری کمال گرایی نقش دارند؟

1ـ تاثیرات بین فردی یکی از عوامل مهم شکب گیری این اختلال است.

فرزند پروری سخت گیرانه ( رفتارهای سرزنش گرانه و منتقدانه درباره فرزند) 

فرزندپروری کمال گرایانه ( داشتن معیارهای سخت گیرانه و سطح بالا از خود و فرزند)

فرزندپروری مستبدانه 

2ـ عوامل یادگیری 

یادگیری نقش عمده ای در ایجاد کمال گرایی دارد، رفتارهای والدین روی فرزندان تاثیر می گذارد و آموخته می شود 

پاداش ها و تقویتهایی که افراد بعد از هر موفقیت در کمال گرایی به خود می دهند توسط مشاهده و یادگیری نهادینه می شود.

3ـ عوامل ژنتیک

تحقیقات زیادی نشان داده اند که در مقیاسهای معیارهای شخصی و نگرانی در مورد اشتباه کردن فاکتورهای ژنتیکی مشترکی هست که منجر به اضطراب کمال طلبی می شود.

 

جهت تشخیص اختلال کمال طلبی  پرسشنامه زیر را دانلود کنید و به سوالات پاسخ دهید:

توجه! اگر پرسشنامه را نمی بینید باید ابتدا در سایت عضو شوید

 

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

برای دانلود پرسشنامه باید وارد سایت شوید و عضو شوید قبل از عضویت در سایت شما پرسشنامه را نخواهید دید!

 اگر  در سایت عضو نیستید اینجا با فشار دادن ثبت نام نمایید.

[/vc_column_text][vc_column_text]

 

برا مشاهده این قسمت باید وارد سایت شوید

یا اگر عضو نیستید در سایت ثبت نام نمایید.

 

چگونه کمال گرایی را بهبود ببخشیم؟

درمانهای زیادی برای این اختلال وجود دارد ازجمله :

• درمانهای  شناختی و فرا شناختی
• درمان های رفتاری ـ شناختی ( سی بی تی )
• درمانهای دارویی

 

 

لیلا شقاقی روانشناس بالینی کودک نوجوان خانواده

مشاوره حضوری : 88684958-021 مرکز مشاوره مهر

مشاوره غیر حضوری پیام به :09027742034